Zamknij

Plecionkarstwo

Plecionkarstwo

W tradycyjnej gospodarce wiejskiej plecionkarstwo odgrywało znaczącą rolę. Wyroby plecione z różnych surowców, stosowano w budownictwie, zbieractwiem, rybołówstwie, łowiectwie, transporcie i ubiorach. Szerokie uprawianie tego rękodzieła wynikało z dużego zapotrzebowania na tego typu wytwory, łatwości pozyskania surowców oraz prostych sposobów wyplatania.

Ludowe plecionkarstwo nie wytworzyło odrębnego zawodu, umiejętności przekazywano z pokolenia na pokolenie, a wyroby przeznaczano na własny i sąsiedzki użytek, tylko sporadycznie sprzedając je na okolicznych targach i jarmarkach. Tradycyjnie, plecionką zajmowali się najczęściej ludzie starsi lub małorolni chłopi, traktując tę pracę jako dodatkowe źródło dochodów. Prace wykonywali sezonowo, głównie zimą i wczesną wiosną, gdy nie trwały intensywne prace polowe.
Do podstawowych surowców ludowego plecionkarstwa należały: wiklina (zielona- nieokorowana, biała- okorowana, brązowa- gotowana) , słoma, korzenie sosny, świerku i jałowca oraz rogożyna, a także pędy i łyko młodych drzew.
Narzędzia plecionkarskie tworzyły stosunkowo niewielki zestaw, wśród którego główne miejsce zajmował zwykły nóż, widełki żelazne do korowania wikliny, przyrząd do jej łupania, iglica drewniana do wyrobów ze słomy, formy drewniane do wyplatania rogożyny, obcęgi i młotki.
W zależności od używanego surowca stosowano rozmaite techniki plecionkarskie, od najprostszej żeberkowo – krzyżowej, poprzez taśmowo krzyżową, sznurowo – krzyżową, spiralną, aż po warkoczową.
Większość wyrobów plecionkarskich, zaliczyć można do sztuki ludowej, gdyż posiadają swoiste piękno i charakter artystyczny. Praktycznie do lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku plecionki nie uznawano za odrębną gałąź sztuki, za to z czasem doceniono jej subtelną urodę.

 

Przysłowia zwiazane z plecionkarstwem:

  • „Znają ludzie jaka wierzba”, (NKPP, T. III, s. 677, PIW 1972),
  • „Gdy nam zabraknie łyka na chodaki, będziem robić przetaki”, (NKPP, T. II, s. 354, PIW 1970),
  • „Kiedy się łyka drzeć dają, to i dziećmi na nie”, (NKPP, T. II, s. 355, PIW 1970),
  • „Tak ciągnij łyczko, żeby się nie zerwało”, (NKPP, T. II, s. 356, PIW 1970),
  • „Plotłem ci koszałki opałki”, (NKPP, T. II, s. 150, PIW 1970).

Regional Operational Program of the Mazovian Voivodeship 2014-2020

×

Drogi Użytkowniku!

Administratorem Twoich danych jest Muzeum Wsi Radomskiej z siedzibą przy ulicy Szydłowieckiej 30 w Radomiu. Nasz e-mail to muzeumwsi@muzeum-radom.pl, a numer telefonu 48 332 92 81.

Inspektorem ochrony danych w naszej placówce jest Katarzyna Fryczkowska, z którą skontaktujesz się mailem info@abi.radom.pl

Twoje dane zbieramy wyłącznie w celach związanych ze statutowymi zadaniami MUZEUM. Podstawą naszego działania jest przepis prawa i nasz usprawiedliwiony cel. Twoje dane pozyskaliśmy podczas pierwszego kontaktu na etapie nawiązywania współpracy. Poprosimy Cię o podanie tylko takiego zakresu danych, jaki jest niezbędny do realizacji naszych celów:

  • gromadzenie zabytków w statutowo określonym zakresie;
  • katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów;
  • przechowywanie gromadzonych zabytków, w warunkach zapewniających im właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo, oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do celów naukowych;
  • zabezpieczanie i konserwację zbiorów oraz, w miarę możliwości, zabezpieczanie zabytków archeologicznych nieruchomych oraz innych nieruchomych obiektów kultury materialnej i przyrody;
  • urządzanie wystaw stałych i czasowych;
  • organizowanie badań i ekspedycji naukowych, w tym archeologicznych;
  • prowadzenie działalności edukacyjnej;
  • popieranie i prowadzenie działalności artystycznej i upowszechniającej kulturę;
  • udostępnianie zbiorów do celów edukacyjnych i naukowych;
  • zapewnianie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów i zgromadzonych informacji;
  • prowadzenie działalności wydawniczej.

W trosce o bezpieczeństwo zasobów Muzeum informujemy Cię, że będziemy monitorować siedzibę Muzeum z poszanowaniem Twojej ochrony do prywatności. W tym wypadku będziemy działać w oparciu o prawnie uzasadniony interes realizowany przez nas jako administratora.

Nie będziemy przekazywać Twoich danych poza Polskę, ale chcemy udostępnić je podmiotom, które wspierają nas wypełnianiu naszych zadań. Działamy w tym przypadku w celu wypełnienia obowiązku prawnego, który na nas spoczywa oraz w związku z naszym prawnie usprawiedliwionym celem.

Twoje dane będziemy przetwarzać w oparciu o uzasadniony interes realizowany przez nas jako administratora danych tj. do momentu ustania przewarzania w celach planowania biznesowego związanego z organizacją funkcjonowania Muzeum.

Przysługuje Ci prawo dostępu do Twoich danych, a także sprostowania, żądania usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Masz także prawo złożenia skargi do organu nadzorczego.

Podanie danych osobowych jest dobrowolne, ale odmowa ich podania może uniemożliwić podjęcie współpracy.

Administrator Danych Osobowych