Gala wręczenia XXXIX edycji Nagród im. Oskara Kolberga jest uroczystością wieńczącą obchody jubileuszu dwustulecia urodzin kompozytora i etnografa, zaliczanego do grona osób najbardziej zasłużonych dla polskiej kultury. W Roku Oskara Kolberga (ustanowionym przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i obchodzonym pod auspicjami UNESCO), podjęto wiele inicjatyw odnoszących się do bogatego dorobku uczonego. Powstały ważne projekty naukowe, artystyczne, edukacyjne objęte programem finansowym Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kolberg 2014. Większość z nich będzie kontynuowana i rozwijana w następnych latach.
Oskar Kolberg został również ogłoszony patronem roku 2014 na Mazowszu.
Spuścizna folklorystyczno-etnograficzna Oskara Kolberga stanowi podstawę materiałową do całościowych badań kultury wsi polskiej XIX wieku, tworzy ogromne archiwum dokumentujące kulturę tradycyjną w jej szerokim zasięgu terytorialnym, w lokalnych i regionalnych odmianach, jest również źródłem inspiracji dla aktualnie podejmowanych działań naukowych i artystycznych, w których obecność tradycji wywiera wpływ na współczesny obraz kultury polskiej i europejskiej.
Nagroda im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” przyznawana jest od 1974 r. Od początku miała rangę wyróżnienia ogólnopolskiego i najważniejszego w dziedzinie kultury ludowej. Operatorem tegorocznej edycji nagrody jest Narodowe Centrum Kultury współpracujące z Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu, Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze, Fundacją „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło oraz Instytutem Muzyki i Tańca i Polskim Radio Program 2. Fundatorami Nagród są: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacja „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło i Samorząd Województwa Mazowieckiego. W gronie laureatów tegorocznej edycji Nagrody im. Oskara Kolberga znaleźli się artyści tworzący wybitne dzieła w zakresie ludowej sztuki plastycznej i rękodzieła, muzyki instrumentalnej, śpiewu i tańca, literatury. Wyróżniono osoby i zespoły twórców za wieloletnią i konsekwentną działalność na rzecz zachowania i kultywowania tradycji, autentycznych wartości regionalnej kultury ludowej materialnej, społecznej i artystycznej. Przyznano nagrody dokumentatorom i animatorom kultury tradycyjnej, których inicjatywa i kreatywność przyczynia się do budowania wiedzy społecznej i wrażliwości artystycznej, do kształtowania postawy zrozumienia i uszanowania kulturowego dziedzictwa swojego regionu i kraju.
Uroczystość wręczenia Nagród im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej" oraz Medali „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” dla twórców ludowych, etnografów, etnomuzykologów stanowi symboliczne zakończenie obchodów Roku Kolberga w Polsce. Odbyła się 11 grudnia 2014 roku w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie.
Laureatami 39. edycji Nagrody zostali:
- Mieczysław Gaja , rzeźbiarz ludowy, Łuków, woj. lubelskie
- Jan Jurek , garncarz z ośrodka garncarskiego w Medyni Głogowskiej, woj. podkarpackie
- Jan Kania , muzykant-harmonista, choreograf, animator kultury kurpiowskiej, Lipniki, Kurpie Zielone, woj. mazowieckie
- Jerzy Walkusz , wykonawca instrumentów ludowych i rekwizytów obrzędowych, rzeźbiarz, kowal, animator kultury kaszubskiej, Hopowo, Kaszuby, woj. pomorskie
- Barbara Krajewska , poetka ludowa, Iwany, gm. Janowiec Kościelny, woj. warmińsko-mazurskie
- Kapela Rodzinna Trebuniów-Tutków , Zakopane, Podhale, woj. małopolskie
- Regionalny Zespół Pieśni i Tańca "Boczki Chełmońskie” , Boczki Chełmońskie, gm. Kocierzew Południowy, Łowickie, woj. łódzkie
- Zespół "Oldrzychowice" z Oldrzychowic , Oldřichowice, Zaolzie, Republika Czeska
- Maria Baliszewska , etnomuzykolog, dokumentatorka i popularyzatorka kultury ludowej, dziennikarka Polskiego Radia, Radiowego Centrum Kultury Ludowej, Warszawa
- Anatol Kocyłowski , choreograf i pedagog, popularyzator polskich tańców regionalnych i narodowych, Kraków
- Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach Kiszewskich , Wdzydze Kiszewskie, Kaszuby, woj. pomorskie
"Polskie Radio Rzeszów" - Rozgłośnia Regionalna w Rzeszowie , Spółka Akcyjna, Rzeszów, woj. podkarpackie
Fundatorami nagród są Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundacja "Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego. Organizatorem tegorocznej edycji nagrody są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Instytut Muzyki i Tańca, Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu, Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze oraz Program 2 Polskiego Radia.
Janowi Kani, laureatowi z Mazowsza wyróżnionemu Nagrodą Oskara Kolberga ufundowaną przez Samorząd Województwa Mazowieckiego nagrodę wręczył Wiesław Raboszuk, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego.
Jan Kania - jeden z najlepszych harmonistów kurpiowskich, instruktor gry, animator kultury ludowej. Gry na harmonii pedałowej nauczył się sam, wykorzystując zasłyszany w rodzinnym środowisku repertuar, któremu do dziś pozostaje wierny. Znajomość tradycyjnego folkloru kurpiowskiego, wysoki poziom umiejętności wykonawczych i wartości artystyczne zaowocowały współpracą Jana Kani z wieloma placówkami szkolnymi i kulturalnymi w regionie. Jest instruktorem muzycznym i choreografem, opiekuje się wieloma zespołami folklorystycznymi - „Puszcza Zielona” z Łysych, „Nowe latko” w Lelisie, Zespołem Tańca Ludowego „Ostrołęka” i „Burśtynki” w Klonie.Jan Kania jest doceniany przez jury wielu konkursów i festiwali folklorystycznych m.in.: Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, w Przeglądach Zespołów Tanecznych w Warszawie, Jarmarku Kurpiowskim w Myszyńcu, w Przeglądzie Harmonistów i Skrzypków Ludowych w Lelisie, w Kurpiowskich Prezentacjach Artystycznych w Ostrołęce.Wieloletnia działalność muzyczna i edukacyjna, umiejętność przekazywania pasji i zainteresowań folklorem, czynią z Jana Kani wyjątkowego muzykanta-harmonistę i propagatora kultury kurpiowskiej.
